Co-ordinate Conjunction (สันธานประสาน) ที่นำมาใช้เชื่อมประโยค Simple Sentence (ประโยครวม) นั้น แบ่งอกเป็น 4 ชนิด หรือ 4 แบบ คือ
1. แบบรวม (Cumulative) ได้แก่ and และคำเทียบเท่า
2. แบบเลือก (Disjunctive) ได้แก่ or และคำเทียบเท่า
3. แบบแยก (Adversative) ได้แก่ but และคำเทียบเท่า
4. แบบเหตุผล (Illative) ได้แก่ so และคำเทียบเท่า
1.1. แบบรวมได้แก่ and และคำที่มีความหมายคล้าย
and (The cumulative and-type) คำที่นำมาใช้เชื่อมเพื่อให้เป็น Compound Sentence ได้แก่คำต่อไปนี้คือ
and และ
and…….too และ……อีกด้วย
and…….also และ……อีกด้วย
and also และอีกด้วย
as well as และก็, พอๆกันกับ
and……………as well และ……..อีกด้วย
both………..and ทั้ง…….และ
not only………….but also ไม่เพียง…….เท่านั้น แต่…..อีกด้วย
เช่น
Mary is tired and hungry.
แมรี่เหนื่อยและหิว
Mary is tired and hungry too.
แมรี่เหนื่อยและหิวอีกด้วย
Mary is tired and hungry also.
แมรี่เหนื่อยและก็หิวอีกด้วย
Mary is tired and also hungry.
แมรี่เหนื่อยและก็หิวอีกด้วย
Mary is tired as well as hungry.
แมรี่เหนื่อยพอๆ กันกับหิว
Mary is tired and hungry as well.
แมรี่เหนื่อยและก็หิวอีกด้วย
Mary is both tired and hungry.
แมรี่ทั้งเหนื่อยและหิว
Mary is not only tired but also hungry.
แมรี่ไม่เพียงแต่เหนื่อยเท่านั้น แต่ยังหิวอีกด้วย
อนึ่ง Conjuncive Adverb (บางตัว) จะนำมาใช้ในลักษณะที่มีความหมายคล้าย and ก็ได้ แต่ทั้งนี้ต้องวางอยู่หลังประโยค and อีกทีหนึ่ง เช่น
Mary is tired and hungry; moreover, she is cold.
แมรี่เหนื่อยและหิว ยิ่งกว่านั้นหล่อนยังหนาวสั่นมาด้วย
1.2. แบบเลือกได้แก่ or และคำที่มีความหมายคล้าย or
(The Disjunctive Or-type) ที่นำมาใช้เชื่อมเพื่อให้เป็น Compound Sentence ได้แก่คำต่อไปนี้คือ
Or หรือ, มิฉะนั้นแล้ว
Or else หรือมิฉะนั้น
Either…………..or (อันนี้) หรือ (อันนั้น)
Neither………..nor ไม่ (ทั้งอันนี้) และ (อันนั้น)
เช่น
He must go now, or he will miss the plane.
เขาจะต้องไปเดี๋ยวนี้ มิฉะนั้นแล้วเขาจะไม่ทันเครื่องบิน
He must do this, or else he’ll be punished.
เขาจะต้องทำสิ่งนี้ หรือมิฉะนั้นแล้วเขาจะถูกทำโทษ
Either you or he has to do this.
คุณหรือเขาก็ได้ต้องทำสิ่งนี้
Neither you nor your friends have to go to school on Sunday.
ทั้งคุณและเพื่อนของคุณไม่ต้องไปโรงเรียนวันอาทิตย์
นอกจากนี้แล้วในกลุ่ม or-type ยังมี Conjunctive Adverb อยู่คำหนึ่งคือ Otherwise ที่นำมาใช้ร่วมได้ เช่น
Do so I told you; otherwise you’ll be punished.
จงทำอย่างที่ผมบอกคุณ มิฉะนั้นแล้วคุณจะถูกทำโทษ
(otherwise ที่นำมาใช้ในกลุ่ม or-type ให้ใช้แต่ Semi-Colon (;) เท่านั้นนำหน้า)
1.3. แบบแยกได้แก่ but และคำที่มีความหมายคล้าย but (The Adversative But-type) ที่นาใช้เชื่อมเพื่อให้เป็น Compound Sentence นั้นได้แก่คำต่อไปนี้คือ
But แต่
While แต่, ส่วน
Whereas แต่, ด้วยเหตุนี้
Yet ยัง, ถึงอย่างนั้น
Still ยัง, ถึงกระนั้น
เช่น
Sombat didn’t work hard, but he passed his examination.
สมบัติมิได้เรียน (ทำ) อย่างขะมักเขม้นเท่าไหร่ แต่เขาก็สอบผ่าน
She is very beautiful, while all her sisters are ugly.
หล่อนเป็นคนสวยมาก ในขณะที่น้องสาวทุกคนของหล่อนมีแต่คนขี้เหร่
Wise men love truth, whereas fools shun it.
คนฉลาดรักแต่ความจริงใจ ส่วนพวกคนโง่ชอบหลีกเลี่ยง
Robert worked well, yet he failed.
โรเบิร์ตทำงานดี ถึงอย่างนั้นเขาก็ยังประสบควสามล้มเหลว
The pain was bad, still he did not complain.
ความเจ็บปวดนั้นแย่มาก (=เจ็บมาก) ถึงกระนั้นเขาก็ไม่บ่น
อนึ่ง ในกลุ่มหรือแบบ But-type นี้จะนำเอา Conjunctive Adverb (บางตัว) มาใช้ร่วมด้วยก็ได้ ได้แก่คำต่อไปนี้
However = อย่างไรก็ตาม, แม้กระนั้น เช่น
The sun is shining ; however, I’m sure it’ll rain.
พระอาทิตย์กำลังส่องแสง แม้กระนั้นผมก็ยังแน่ใจว่าฝนยังจะตกอยู่ดี
Nevertheless = อย่างไรก็ตาม, แม้กระนั้น เช่น
There was no news; nevertheless, she went on hoping.
ไม่มีข่าวเลย แม้กระนั้นหล่อนก็ยังหวังต่อไป (ว่าจะมี)
On the other hand = แต่, แม้กระนั้น (นิยมใช้กับข้อความที่ขัดแย้งหรือตรงกันข้าม) เช่น
This shirt is cheap; on the other hand, its quality is poor.
เสื้อตัวนี้ถึงถูกก็จริง แต่คุณภาพของมันซิแย่
for all that = ถึงกะนั้น, ทั้งๆ อย่างนั้น เช่น
Sak says he’s right; for all that, I’m sure he’s wrong.
ศักดิ์พูดว่าเขาถูกก็จริง แต่ถึงกระนั้นผมก็ยังคิดว่าเขาผิดอยู่นั้นแหละ
หมายเหตุ : ขอให้ดูเครื่องหมายวรรคตอนที่นำมาใช้ด้วยจะเห็นว่า ข้างหน้าเป็น (;) ข้างหลังเป็น (,)
1.4. แบบเชื่อมความซึ่งเป็นเหตุเป็นผลแก่กันและกัน ได้แก่ so และคำที่มีความหมายคล้าย so (The Illative So-type) ได้แก่คำต่อไปนี้คือ
so ดังนั้น
for เพราะ, เพราะเหตุว่า
therefore ดังนั้น
consequently ดังนั้น
accordingly เพราะฉะนั้น เช่น
so : It’s time to go, go let’s start our journey.
ถึงเวลาไปแล้ว ดังนั้นเราก็เริ่มออกเดินทางกันได้แล้ว
for : I went in, for the door was open.
ผมเข้าไปข้างใน เพราะประตูเปิดไว้
therefore : He was found guilty; therefore, he was imprisoned.
ได้พบแล้วว่าเขามีความผิด ดังนั้นเขาจึงถูกจำคุก
Consequently : Chat was sick; consequently, he didn’t go to school.
ชาติไม่สบาย เพราะฉะนั้นเขาจึงไม่ไปโรงเรียน
Accordingly : John won the lottery ; accordingly, he bought a new bicycle.
จอห์นถูกล็อตเตอรี่ เพราะฉะนั้นเขาจึงซื้อรถจักรยานคันใหม่
(เฉพาะ therefore, consequently, และ accordingly ข้างหน้าใส่ (;)ข้างหลังใส่ (,))